Mùa hoa bằng lăng nở rộ cũng là lúc học sinh bước vào năm học mới, nên từ lâu hình ảnh hoa bằng lăng đã trở nên gắn bó với tuổi học trò. Ngày nay, chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp những cây bằng lăng tím được trồng dọc các con phố, trong khuôn viên trường, trong các khu du lịch sinh thái,… Hãy để Floli giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn về loài hoa mộng mơ này qua bài viết dưới đây.

Đôi nét về hoa bằng lăng

Cây hoa bằng lăng vốn dĩ có nguồn gốc từ Ấn Độ, có tên khoa học là Lagerstroemia speciosa, thuộc chi Tử Vi. Đây là loài cây thân gỗ, phân nhánh nhiều. Khi cây trưởng thành thì thường có chiều cao khoảng từ 15m đến 20m. Lá cây có màu xanh sẫm, hình oval hoặc elip, có độ dài khoảng từ 8cm đến 15cm.

Bằng lăng thường nở hoa thành từng chùm, hoa nở rộ vào khoảng tháng 4 đến tháng 6. Cánh hoa mỏng nhẹ, thường có màu tím nhạt nhưng cũng có hoa bằng lăng có màu khác như trắng, hồng nhạt, đỏ,… Sau một thời gian thì hoa sẽ rụng đi và thay vào đó là những quả bằng lăng màu xanh tím có hình cầu khi còn non và chuyển sang màu nâu gỗ khi về già.

Cây bằng lăng thường được trồng trên đất feralit đỏ, thích hợp với những vùng khí hậu có hai mùa mưa và mùa khô rõ rệt. Cũng chính vì điều này mà đây là loại cây phát triển và được trồng nhiều tại các vùng cao Tây Nguyên. Để cây phát triển khỏe mạnh và sinh trưởng tốt thì đồi hỏi đất trồng phải có độ dày, sâu và có độ ẩm cao. Cây bằng lăng rất ưa nắng khi cây đã trưởng thành, tuy nhiên khi còn là cây con chúng lại là cây ưa bóng.

Ý nghĩa của hoa bằng lăng

Hoa bằng lăng thường nở nhiều nhất là vào khoảng tháng 5, 6, đây cũng là thời gian mà các cô cậu học trò phải chia tay thầy cô và các bạn, chuẩn bị một hành trang mới cho thời gian tới. Màu tím của hoa như thể hiện một sự tiếc nuối, một nỗi buồn man mác cho sự chia ly này dưới sân trường.

Vì vậy, bên cạnh hoa phượng, thì loại hoa này cũng là một loại hoa học trò cực kỳ phổ biến. Đối với lứa tuổi học trò thì những mối tình thơ ngây, trong sáng luôn mang đến cho cô cậu học trò thật nhiều kỷ niệm, đẹp có, thơ mộng có nhưng cũng có những mối tình buồn. Hoa bằng lăng là biểu tượng cho những tâm tư tình cảm thầm kín của những cô cậu học trò tuổi mới lớn.

Không những thể hiện ý nghĩa của những mối tình tuổi học trò mà chúng còn thể hiện cho một tình bạn thắm thiết, trong sáng và đẹp đẽ giữa các bạn học sinh. Do đó mà nhiều trường học đã trồng những cây bằng lăng trong khuôn viên trường học.

Các loại hoa bằng lăng phổ biến hiện nay

Hiện nay tại Việt Nam có nhiều loại bằng lăng với màu sắc khác nhau, hình dáng và mang vẻ đẹp khác nhau. Một số loại bằng lăng phổ biến nhất có thể để đến các loại dưới đây.

Bằng lăng tím

Cây bằng lăng tím là loại bằng lăng phổ biến nhất hiện nay. Chúng ta thường thấy loại cây này được trồng trên các con phố đô thị để làm tăng tính thẩm mỹ cho cảnh quan, đồng thời tạo cho con phố những bóng mát, dịu đi cái nóng của phố phường. Vào thời gian hoa nở rộ, thì nó sẽ khiến con đường trở nên thơ mộng hơn, lãng mạn hơn, giúp phần nào làm nhẹ đi nỗi lòng của người đi đường.

Bằng lăng ổi

Cây bằng lăng ổi hay còn được gọi với những cái tên khác như bằng lăng cườm, cây sang sẻ, có tên khoa học là Lagerstroemia calyculata Kurz. Loại cây bằng lăng này thường có hoa màu trắng là chủ yếu, lá có hình mâm xôi, dài khoảng 20cm.

Bằng lăng rừng

Hoa bằng lăng rừng là một giống cây mọc dại tại các vùng sườn đồi, giúp bảo vệ đất, chống xói mòn, sạt lở, làm ổn định môi trường hệ sinh thái. Chúng ta có thể bắt gặp rất nhiều cảnh đẹp được tạo nên từ những cây bằng lăng dại, tạo nên vẻ hùng vĩ, thơ mộng cho quang cảnh thiên nhiên ở đó.

Ứng dụng của hoa bằng lăng trong đời sống

Bên cạnh những ý nghĩa tốt đẹp đối với tuổi học trò thì hoa bằng lăng còn có nhiều công dụng khác nhau trong cuộc sống. Cụ thể như:

Trồng làm cây bóng mát và tô điểm cho cảnh quan

Cây bằng lăng có tán cây lớn và có độ phủ bóng cao nên thường được nhiều gia đình trồng làm cây bóng mát. Không những vậy, chúng còn được trồng ở những nơi công cộng như công viên, trường học, bệnh viện, trên vỉa hè,… để làm tăng mỹ quan đô thị. Bên cạnh đó việc trồng cây ở nơi đô thị còn giúp không khí được thanh lọc, loại bỏ những khí thải do các phương tiện giao thông, nhà máy,… thải ra không khí.

Đem lại giá trị cao về kinh tế

Gỗ cây bằng lăng được sử dụng nhiều trong ngành đồ gỗ, một số gia đình đã sử dụng gỗ bằng lăng để làm trần nhà, lót sàn, ốp tường,… Sử dụng gỗ bằng lăng trong thi công nhà ở được nhiều người sử dụng bởi tính thẩm mỹ, độ bền và giá thành hợp lý so với các loại gỗ khác. Với nhu cầu sử dụng nội thất làm từ gỗ ngày càng cao thì gỗ bằng lăng sẽ đem lại một nguồn lợi kinh tế lớn cho những người thực hiện gia công đồ gỗ.

Sử dụng nhiều trong các bài thuốc đông y

Bên cạnh những ứng dụng dân dụng thì bằng lăng còn được sử dụng để làm giảm triệu chứng của một số bệnh như tiểu đường, đau bụng, làm giảm lượng mỡ thừa, mất ngủ, lở loét, hắc lào, nấm,… giúp lợi tiểu.

Cảm hứng trong thơ, ca

Hình ảnh hoa bằng lăng cùng ý nghĩa của chúng trở thành một nguồn cảm hứng sáng tác cho các nhạc sĩ, nhà thơ. Ta có thể thấy điều này qua một số bài hát như Hoa bằng lăng của nhạc sĩ Jimmii Nguyễn, Bằng lăng trên phố của nhạc sĩ Bùi Anh Tôn,… Hoặc một số bài thơ như Thương cánh bằng lăng của Nguyễn Đình Huân, Bằng lăng tím của Vanessa Le, Bằng lăng cánh mỏng của Thụy Cát, Tím nhớ bằng lăng của Hoàng Lan,…

Mỗi bài thơ, bài ca thể hiện một vẻ đẹp khác nhau của hoa bằng lăng. Ví dụ như bài hát Bằng lăng trên phố của nhạc sĩ Bùi Anh Tôn nói về một người chiến sĩ khi nhìn thấy hoa bằng lăng thì những ngày tháng chiến đấu như hiện về trong tâm trí của người lính, về tình đồng đội, về những ngày tháng khó khăn vượt qua cùng đồng đội và tưởng nhớ đến những người đồng đội đã ra đi anh dũng trên chiến trường.

Một số địa điểm check-in hoa bằng lăng nổi tiếng

Tại nhiều địa phương ở Việt Nam có những địa điểm check-in hoa bằng lăng đang ngày càng thu hút giới trẻ ghé đến nhiều hơn. Nổi tiếng nhất có thể kể đến các địa điểm dưới đây.

Núi Tàu ở Tuy Phong, Bình Thuận

Nếu bạn có cơ hội đến Bình Thuận chơi thì nên ghé chân đến vùng Tuy Phong và ghé thăm đồi hoa bằng lăng tím ở núi Tàu. Mùa hoa ở đây thường nở rộ vào cuối tháng 6 hoặc đầu tháng 7. Bên cạnh những cây bằng lăng tím thì cây bằng lăng ở đây còn khá đa dạng về màu sắc như trắng, hồng nhạt, đỏ,…

Hằng năm đồi hoa bằng lăng ở Tuy Phong đã thu hút rất nhiều du khách đến đây để lưu lại những bức hình ấn tượng, nên thơ của khung cảnh nơi đây.

Cung đường ven biển DT 701, Ninh Thuận

Trên đoạn đường thuộc huyện Thuận Nam, cách thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 25km, thuộc tuyến đường ven biển DT701 có một ngọn đồi hoa bằng lăng tím tuyệt đẹp mà hiện đang thu hút rất nhiều du khách đến đây check-in. Trên ngọn đồi này có những cây bằng lăng mọc xen lẫn theo triền núi đá, tạo nên một khung cảnh khiến nhiều du khách mê mẩn và không muốn rời.

Các phố phường ở Hà Nội

Các phố phường ở Hà Nội được chăm chút bởi những cây hoa khác nhau, mỗi tháng sẽ có một mùa hoa khác nhau. Tại một số phố như Đỗ Nhuận, Nguyễn Thái Học, bờ hồ Hoàn Kiếm, Kim Mã,… có những hàng cây bằng lăng được trồng dọc theo con phố, đến mùa hoa nở, cả con đường như được nhuộm sắc tím, tạo nên một cảnh tượng vô cùng đẹp.

Cách trồng cây bằng lăng

Để trồng được một cây bằng lăng trưởng thành cũng không quá khó. Hoa có thể được trồng bằng hạt hoặc chiết cành. Mỗi cách trồng sẽ có ưu, nhược điểm khác nhau.

• Trồng bằng hạt: Cây bằng lăng có quả, nên khi thấy quả bắt đầu bị nứt, có nghĩa là quả đã chín thì sẽ bắt đầu thu hoạch quả. Nếu những quả thu hoạch có nào chưa chín thì sẽ được ủ lại theo đống cao không quá 0,5m từ 2 đến 3 ngày tại những nơi thông thoáng. 1 ngày sẽ đảo đống này 1 lần. Sau đó đem những hạt chín đi phơi nắng để cho dễ tách hạt. Thu hạt xong thì sẽ phơi khô ở nơi râm mát 2 đến 3 ngày. Khi hạt khô thì sẽ tiến hành loại bỏ tạp chất và cất giữ để gieo trồng.
• Trồng bằng chiết cành: Chọn cành từ những cây khỏe mạnh, đặc biệt là không bị sâu bệnh. Nên chọn những cây bố mẹ có hình dáng đẹp, tán hoa, cành tỏa đều, từ 10 đến 20 tuổi.

Nếu bạn không có thời gian đợi vài năm để trồng cây thì bạn có thể chọn những cây giống có sẵn tại vườn ươm. Tốt nhất là chọn những cây bằng lăng cao trên 2m, từ 2 năm tuổi trở lên, bầu cây chắc. Để trồng cây giống này, bạn cần đào hố có chiều dài, rộng gấp đôi bầu. Sau đó bón phân hữu cơ, kết hợp với phân chuồng hoai mục và rắc vôi xung quanh khu vực trồng. Để hố như vậy tầm 15 ngày sau đó mới bắt đầu trồng cây.

Khi trồng nhiều cây gần nhau chúng ta cũng cần lưu ý về khoảng cách các cây. Tùy điều kiện đất tại mỗi nơi mà có mật độ trồng cây cho phù hợp. Phổ biến nhất là 6x6m một cây. Trồng bằng lăng với khoảng cách quá sát sẽ khiến các cây vô tình “cạnh tranh nhau”, tán lá phát triển không tốt.

Chăm sóc cây bằng lăng

Sau khi trồng cây thì việc chăm sóc cây cũng cần hết sức lưu ý.

• Về tưới nước: Cần đảm bảo đủ nước và độ ẩm trong đất cho cây, đặc biệt là vào mùa khô hạn và lúc cây chuẩn bị ra hoa. Thực tế thì bằng lăng chịu hạn cũng khá tốt, tuy nhiên nếu muốn cây xanh, nở hoa nhiều, đẹp và phát triển tốt bạn nên dùng nước tưới định kỳ cho cây.

• Về bón phân: Việc bón phân cho cây sẽ giúp cây có nhiều dinh dưỡng, sống tốt hơn. Nên dùng phân vi lượng, hữu cơ 1 lần trong 4 tháng đầu sau khi trồng. Bón NPK 100g 1 gốc 1 lần theo chu kỳ 6 tháng để hoa ra đều và đẹp nhất. Nếu thấy cây bị tình trạng vàng lá thì có thể dùng sulphat đạm và supe lân, pha nồng độ 0,1% – 0,2% để tưới 2,5 lít/m2 hai ngày 1 lần cho cây. Lưu ý là sau khi tưới nước phân, bạn cần phải tưới rửa lại cho cây sạch bằng nước lã.
• Về tạo hình cây, diệt cỏ dại: Khi trồng cây có kích thước lớn, cây cao hơn 1m thì bạn cần dùng khung sắt hoặc gỗ để bảo vệ, chống đỡ cho cây con khỏi bị gió làm đổ, gãy. Ngoài ra, bạn cần diệt cỏ dại quanh gốc để chúng không lấy mất dinh dưỡng trong đất cho cây bằng cách xới váng sau mưa và làm cỏ định kỳ. Nên làm định kỳ vào vụ xuân và thu.

• Về phòng ngừa sâu bệnh: Cây bằng lăng ít bị sâu bệnh, nhưng đôi lúc cây sẽ có gặp tình trạng bị các bệnh như sâu đục thân, cánh cứng, sâu ăn lá,… Nếu bị sâu đục thân thì bạn có thể quét vôi nước phía gốc, đây cũng là biện pháp an toàn và được áp dụng phổ biến nhất hiện nay. Đối với các loại sâu bệnh còn lại, chúng ta có thể dùng các loại thuốc bảo vệ thực vật để phun cho cây với liều lượng phù hợp.

Kết: Hoa bằng lăng là loại hoa gắn liền với những năm tháng tuổi học trò. Những cánh hoa bằng lăng với vẻ đẹp mong manh cùng với màu tím biếc đã tạo nên một cảm giác hơi buồn và có chút tiếc nuối. Hiện nay, tại Việt Nam hoa bằng lăng rất được ưa chuộng và trồng rộng rãi ở nhiều nơi, trở thành địa điểm check-in được nhiều người yêu thích.