Cây hoa mào gà được nhiều nhà trưng bày, trang trí trong dịp lễ Tết, vì đây là loại cây tượng trưng cho tài lộc và may mắn. Nghe tên quen thuộc nhưng nhiều người vẫn khá lạ lẫm với loại hoa này. Vậy làm như thế nào để mình nhận biết được hoa mào gà? Những bông hoa này có có ý nghĩa, công dụng như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu nhé.

Đặc điểm của hoa mào gà

Cây hoa mào gà là loại cây thân thảo, tên khoa học của chúng là Celosia cristata, thuộc họ chi Mào Gà. Nhiều nghiên cứu cho thấy, hoa có nguồn gốc từ Ấn Độ và các đất nước thuộc vùng Trung Phi.

Cây khi trưởng thành có chiều cao khoảng 50-100cm. Thân cây thẳng, đứng, có màu xanh nhạt, khá nhẵn. Lá cây có hình dáng giống như mũi giáo, đầu lá hơi nhọn, một lá già có chiều dài tầm 15-20cm.

Hình dạng hoa này khá độc đáo, hoa mọc trên đỉnh mỗi cây, đầu cánh hoa tỏa ra, phần dưới có nhiều hạt nhỏ. Mào gà đỏ nhìn từ xa giống với chiếc mào gà nên tại Việt Nam nó có tên gọi là hoa mào gà. Sau khi hoa tàn thì xuất hiện hạt của cây có màu đen óng ánh.

Hoa sẽ bắt đầu ra hoa sau khoảng 2 tháng từ lúc lên mầm. Vì vậy muốn trồng hoa này để chơi Tết, thì bạn nên bắt đầu trồng vào tháng 9, tháng 10 âm lịch. Thời gian hoa nở cũng khá lâu, có thể lên đến vài tuần nên thích hợp để trưng bày trong các ngày Tết.

Loại hoa này cũng có nhiều màu sắc đa dạng khác nhau. Phổ biến và thường thấy nhất là màu đỏ và màu trắng. Ngoài ra còn có loại khác là màu vàng, tím và cam.

Sự tích về hoa mào gà

Về sự hình thành của hoa mào gà, dân gian lan truyền một câu chuyện ý nghĩa. Truyện kể rằng, ngày xưa, cả gà mái lẫn gà trống đều có những chiếc mào đỏ rực ở trên đầu. Có một cô gà mái rất tự hào về chiếc mào trên đầu mình. Ai cũng khen rằng đó là chiếc mào gà đẹp và duyên dáng nhất.

Một ngày nọ, cô đi dạo trong rừng bỗng nghe thấy tiếng khóc, cô thấy một cây cỏ thân thẳng, không có hoa. Cô mới lại gần hỏi chuyện thì mới biết cây buồn vì không có hoa đẹp như những bạn khác nên thấy rất tủi thân.

Biết chuyện, gà mái mới suy nghĩ một lúc, nhận thấy rằng mình không cần chiếc mào gà này cũng được. Nên cô đã quyết định cho cây chiếc mào này của mình để làm hoa.

Sang ngày hôm sau, cả làng ai cũng ngỡ ngàng vì không thấy chiếc mào đẹp trên đầu gà mái đâu. Đồng thời họ lại thấy xuất hiện thêm một bông hoa tươi đỏ rực, xinh đẹp dưới nắng vàng. Sau khi biết chuyện ai cũng nể phục lòng bao dung, lương thiện và biết chia sẻ của cô gà mái.

Đây là câu chuyện được người ta truyền tai nhau về nguồn gốc của hoa mào gà. Câu chuyện này cũng được đề cập trong sách giáo khoa cấp bậc tiểu học để giáo dục, cũng như lan tỏa một đức tính tốt trong cuộc sống cho các bé. Từ đó hoa mào gà được tượng trưng cho sự hy sinh, chia sẻ và quan tâm lẫn nhau.

Ý nghĩa của hoa mào gà

Như câu chuyện về sự tích hoa mào gà kể trên, loài hoa này thể hiện cho sự hy sinh, tấm lòng cao cả biết chia sẻ với nhau.

Bên cạnh đó, thì hoa mào gà mang nhiều ý nghĩa khác nữa. Nhắc đến mào gà, người ta sẽ nghĩ đến ngay những bông hoa đỏ rực thường thấy trong dịp Tết đến. Bởi vì hoa mào gà là biểu tượng của tiền tài và may mắn.

Vì vậy, khi trưng cây hoa này trong nhà ngày Tết, nó sẽ giúp gia chủ gặp nhiều may mắn trong năm tới, công việc làm ăn thuận lợi hơn, sẽ đón được nhiều tài lộc hơn, ngày càng thịnh vượng.

Công dụng chữa bệnh của cây hoa mào gà

Cây mào gà này bên cạnh được dùng để trang trí, thì hoa còn được dùng để điều chế thành các loại thuốc, hỗ trợ chữa nhiều bệnh khác nhau.

Cây hoa mào gà có nhiều bộ phận có thể làm thuốc, trong đó hạt của hoa được dùng nhiều nhất bởi chúng có chứa nhiều chất như protein, isoflavone, vitamin K và những loại chất béo có lợi khác. Ngoài ra, lá và hoa cũng được sử dụng để bào chế thành thuốc chữa bệnh.

Người ta thường bào chế hoa mào gà để làm thuốc hỗ trợ điều trị các căn bệnh như:

• Hoa có vị ngọt, mát nên có thể giúp cầm máu và điều hòa kinh nguyệt.
• Kháng viêm, kháng khuẩn hiệu quả, được sử dụng để điều trị các căn bệnh trên da như mề đay, mẩn ngứa.
• Hỗ trợ, giúp ổn định huyết áp, giảm triệu chứng tăng đường huyết.
• Giúp hạ nhiệt, giải độc gan.
• Ức chế amip, nguyên nhân gây nên bệnh kiết lỵ.
• Giúp tăng cường hệ miễn dịch.

Một số bài thuốc dân gian của cây mào gà

Trước đây khi y học phương Tây chưa phát triển, chúng ta đã phát hiện và làm những bài thuốc từ cây hoa mào gà để chữa các căn bệnh như:

• Chữa trĩ ra máu: Chúng ta cần dùng 8-15g hạt và hoa của loại mào gà trắng, sau đó sắc uống. Nếu thu hoạch nhiều thì bạn có thể sấy khô, tán nhỏ thành những viên nhỏ, để chia ra nhiều lần để uống.
• Chữa rong kinh, rong huyết: Dùng khoảng 8g loại hoa mào gà đỏ phơi khô, tán nhỏ uống với rượu. Khi uống bài thuốc này thì cần kiêng các loại hải sản như cá, tôm, mực và kiêng cả thịt heo.
• Hỗ trợ điều trị hen phế quản: Dùng khoảng 30g lá cây loại mào gà trắng phơi khô sắc uống.
• Hỗ trợ chữa xuất huyết dạ dày: Dùng khoảng 10g hoa mào gà đỏ khô ( được phơi từ 25 đến 30g hoa tươi ) sau đó giã nhỏ. Mỗi lần chỉ cần uống từ 1 đến 2g và dùng từ 3 đến 4 lần trong ngày tùy vào từng tình trạng bệnh.
• Điều trị cao huyết áp: Dùng khoảng 3 đến 4 bông mào gà đỏ sắc cùng 10 quả hồng táo, sau đó chắt nước để uống 2 lần trong một ngày.

Ngoài ra, còn rất nhiều bài thuốc dân gian khác nhau nữa về cây hoa mào gà. Thông thường, hoa mào gà sẽ dùng để sắc hoặc bào chế thành viên để uống. Tuy nhiên, có một số người cần cân nhắc và không nên dùng những bài thuốc từ cây mào gà như:

• Người bị đồng tử giãn to
• Dị ứng với một trong số thành phần của hoa mào gà
• Những người mắc bệnh suy gan, suy thận
• Phụ nữ mang thai không sử dụng những bài thuốc này
• Người tiêu hóa kém
• Người hay bị tay chân lạnh

Nhìn chung, những bài thuốc dân gian này có hiệu quả hay không cũng tùy vào từng trường hợp. Nhưng nếu bị bệnh, bạn vẫn nên đến bệnh viện, cơ sở y tế để nhận được các tư vấn và phương pháp điều trị phù hợp nhất nhé.

Cách trồng, chăm sóc hoa mào gà

Để trồng hoa mào gà cũng rất đơn giản, chúng ta cần thực hiện bằng các bước sau đây.

1. Ươm mầm cây con

Chúng ta có thể trồng cây bằng hạt hoa. Sau khi hoa tàn, thì hạt hoa sẽ xuất hiện, chúng ta cần lấy những hạt của bông hoa to, khỏe và không có sâu bệnh để hong khô. Sau đó chúng ta mang đi cất tại nơi khô ráo và đợi đến tầm tháng 4 hoặc tháng 5 lúc thời tiết ấm áp thì bắt đầu gieo hạt.

Gieo hạt trong bầu cây để chăm sóc dễ hơn. Khi gieo, bạn nên nhớ phun 1 lớp nước và bón 1 ít phân rồi mới gieo hạt.

Gieo hạt xong thì bạn cần phủ 1 lớp đất mỏng. Sau đó phủ một lớp rơm rạ vừa đủ để che nắng và chờ đợi trong vòng 2 tuần mà không cần tưới thêm nước. Tuy nhiên khi kiểm tra thấy đất quá khô thì phun lên 1 lớp nước. Nếu thấy cây đã nảy mầm thì bỏ lớp rơm rạ ra.

Sau khi mầm cây mọc được khoảng 3 lá thì tiến hành tỉa lá cho đến khi cây trưởng thành được 6cm thì bắt đầu mang ra trồng.

2. Trồng cây vào chậu

Để cây phát triển tốt, khi trồng, bạn cần trộn khoảng 700gr đất thịt pha cát với phân chuồng, tro, xơ dừa theo tỉ lệ 2:1:2:0.5 để mang lại dinh dưỡng tốt nhất cho cây. Đồng thời đảm bảo độ pH của đất từ 6-6.5 để cây sinh trưởng.

Khi mới trồng cây nên đảm bảo nhiệt độ và độ ẩm cho cây. Không nên để cây dưới ánh nắng trực tiếp quá lâu sẽ khiến cây bị héo tại lúc này cây còn non, chưa khỏe mạnh hoàn toàn. Đồng thời, khi mới trồng, bạn cần đảm bảo cây không bị gió lớn làm gãy cây non.

3. Cách chăm sóc hoa mào gà

Sau khi trồng cây thì cách chăm sóc cây là cực kỳ quan trọng. Bạn nên tưới nước từ 1-2 lần cho cây vào buổi sáng và chiều mát. Ngoài ra, tùy vào điều kiện thời tiết mà chúng ta có thể điều chỉnh lượng nước cho phù hợp.

Khi cây bén rễ, thì chúng ta cần bón phân vi sinh cho cây. Sau khi cây được 35 ngày thì tiến hành bấm ngọn để giúp cho chồi nách phát triển. Như vậy thì hoa sau này mọc cũng sẽ đẹp và to hơn.

Cây hoa mào gà có bộ rễ ngang nên chỉ vun xới đất khi cây còn nhỏ, khi cây trưởng thành thì không nên xới đất vì sẽ làm cho rễ bị đứt và cây không thể sống được tốt nữa. Khi cây bắt đầu có nhiều nụ nhỏ thì cần nên tỉa bớt, chỉ giữ lại 1 nụ chính để cây có thể tập trung và phát triển thành những bông hoa to hơn, đẹp hơn.

Khi cây lớn hẳn chuẩn bị ra hoa thì nên đặt chậu cây ở nơi có nhiều ánh sáng. Sau khoảng 2 tháng, tức từ 60 đến 65 ngày thì cây mào gà sẽ bắt đầu nở hoa.

Kết: Hoa mào gà là loại hoa được nhiều người lựa chọn dùng để trang trí cho nhà mình mỗi dịp Tết đến Xuân về. Đây là loại hoa biểu tượng cho sự may mắn, hạnh phúc và thịnh vượng. Cũng là sự tượng trưng cho lòng tốt bụng, sự hy sinh và chia sẻ. Cây cũng phù hợp sống tại khí hậu của Việt Nam và khá dễ trồng nên bạn có thể lựa chọn loại hoa này để trồng cho vườn hoa nhà mình.