Thân cây khẳng khiu, vỏ ngoài sần sùi nhưng hoa đỗ quyên lại mang những sắc màu vô cùng tươi thắm, xinh đẹp, đặc biệt là mùi thơm phảng phất nhẹ nhàng vô cùng dễ chịu. Loài hoa này tượng trưng cho tình yêu chung thủy, sắt son của tình yêu đôi lứa, đồng thời giúp xua đuổi sự xui xẻo, mang lại may mắn, bình an cho mọi gia đình.

Sự tích về cây hoa đỗ quyên

Cây hoa đỗ quyên gắn liền với một sự tích cảm động giữa hai vợ chồng. Chuyện kể rằng, từ thời xa xưa ở một vùng nọ có một cặp vợ chồng yêu nhau thắm thiết và sống hạnh phúc cùng nhau. Hàng ngày, người chồng sẽ vào rừng hái lượm, săn bắt, còn người vợ ở nhà lo cơm nước, đồng áng.

Cứ đến chiều chiều người chồng lại trở về, thế nhưng hôm nay người vợ đợi mãi mà vẫn không thấy bóng dáng người chồng đâu. Cứ như vậy, thời gian trôi qua vẫn không thấy chồng quay về, người vợ sốt ruột và lên đường đi vào rừng tìm chồng.

 

Nhưng thật trớ trêu, khi người vợ vừa bước chân vào rừng cũng là lúc người chồng quay về. Là phụ nữ chân yếu tay mềm, sức lực có hạn nên sau bao ngày rong ruổi tìm chồng cuối cùng người vợ đã kiệt sức và chết bên một tảng đá to. Kỳ lạ thay, bên tảng đá lại mọc một bông hoa có mùi thơm ngào ngạt. Vì cảm động trước tình cảm của người vợ giành cho chồng nên ông tiên đã đặt cho bông hoa kia tên là hoa đỗ.

Còn về phía người chồng, sau một thời gian không thấy bóng dáng vợ nên anh cũng đã khăn gói lên đường tìm vợ. Thế nhưng do không đủ sức nên chàng cũng đã chết ngay bên cạnh tảng đá kia. Vì vấn vương cõi trần, muốn tìm vợ quay trở về nên người chồng đã biến thành một chú chim.

Chú chim này suốt ngày ca hát như mong muốn tìm được vợ quay về, con chim được ông tiên đặt tên là chim quyên, kể từ đó về sau dân gian ghép tên cây hoa và chú chim thành một đó là đỗ quyên để dùng làm tên gọi cho cây hoa. Với ước muốn cầu mong cho hai vợ chồng được trở về bên nhau, sống một cuộc sống hạnh phúc, ấm áp, có nhau.

Cây hoa đỗ quyên có nguồn gốc từ đâu?

Hoa đỗ quyên có tên khoa học là Rhododendron simsii Planch, nguồn gốc xuất xứ từ vùng ôn đới, chính vì vậy rất thích hợp với các khu vực mát mẻ như Nhật Bản, Trung Quốc, Nepal, Triều Tiên. Loài hoa này du nhập vào đất nước Việt Nam đã khá lâu, phân bố chủ yếu ở vùng núi phía bắc như các tỉnh Lai Câu, Hà Giang, Vĩnh Phúc, Lào cai.

Loài hoa này đã có mặt ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, hiện nay có khoảng 100 giống hoa đỗ quyên được lai tạo, nhân giống với nhiều màu sắc khác nhau. Mỗi màu mang một nét đẹp đặc trưng riêng biệt mà ít có loài hoa nào sánh được.

Đỗ quyên có tên tiếng anh là Rhododendron, thuộc họ Ericaceae (Đỗ quyên), hoa có nhiều tên tiếng trung vô cùng hấp dẫn như mãn sơn hồng, ánh sơn hồng, báo xuân hoa, thanh minh hoa, sơn thạch lựu. Còn ở Việt Nam tên gọi của hoa thường dựa vào màu sắc như bạch quyên (hoa màu trắng), hoàng quyên (hoa màu vàng), tử quyên (hoa màu đỏ tía) và hồng quyên (hoa màu hồng).

Đặc điểm nhận biết hoa đỗ quyên

Đỗ quyên là một loài hoa mang vẻ đẹp khá độc đáo, tuy bên ngoài vỏ cây sần sùi xấu xí nhưng lại mang nhiều hình dáng uốn lượn, độc lạ. Cây có chiều cao trung bình khoảng 1m – 2m, thuộc loại cây thân gỗ (gỗ nhỏ), kích thước không quá lớn, cây mọc độc lập hoặc mọc thành từng vùng tạo nên một dải hoa đẹp thơ mộng.

Phần lá cây khá nhỏ, thon dài, ở hai đầu nhọn, màu xanh đậm hoặc xanh biếc. Bông hoa đỗ quyên không quá to, đường kính khoảng 8cm, có nhiều cánh xoăn, mỏng manh, nhẹ nhàng xếp chồng lên nhau. Bông hoa đỗ quyên thường có rất nhiều nụ, vì vậy khi những bông này tàn lụi thì những bông khác lại đua nhau khoe sắc, nhìn qua rất giống hoa ly. Đặc biệt hoa có mùi thơm thoang thoảng dễ chịu, đa sắc màu chẳng hạn như trắng, hồng, đỏ, tím, vàng.

Ý nghĩa biểu tượng của hoa đỗ quyên

Hoa đỗ quyên không chỉ mang vẻ ngoài độc đáo lạ mắt, mà còn ẩn chứa nhiều ý nghĩa tượng trưng sâu sắc. Loài hoa này được dân gian ca tụng và liên tưởng đến tình yêu đẹp, tình cảm của hai vợ chồng chết bên vách đá. Vì vậy, đỗ quyên được coi là biểu tượng của tình yêu, tình cảm vợ chồng chung thủy, sắt son, một thứ tình cảm thiêng liêng, khó tả.

Hoa mang nét đẹp nhẹ nhàng, sâu lắng nên đỗ quyên còn thể hiện cho sự dịu dàng, nữ tính, ôn hòa, một bản tính tốt đẹp của những người phụ nữ Việt Nam.

Cây hoa đỗ quyên còn được nhiều người lựa chọn trồng và trang trí nhà cửa nhằm mục đích làm cây phong thủy, tượng trưng cho sự may mắn, hạnh phúc, sum vầy của gia đình, đồng thời xua đuổi hết mọi thứ xui xẻo, vận hạn mang lại vượng khí, những điều tốt đẹp nhất cho tất cả mọi người trong nhà.

Loài hoa này sở hữu nhiều màu sắc khác nhau, mỗi màu sẽ thể hiện một ý nghĩa riêng biệt, chẳng hạn:

• Đỗ quyên trắng: Màu trắng ngoài tượng trưng cho sự tinh khôi, thanh khiết, trắng trong thì còn thể hiện được sự lịch thiệp nhã nhặn, tôn trọng và biết kiềm chế cảm xúc.
• Đỗ quyên vàng: Cũng giống như các loài hoa có màu vàng như hoa cúc, hoa mai thì đỗ quyên vàng tượng trưng cho sự may mắn, phúc lộc đầy nhà, đồng thời thể hiện được tình bạn thắm thiết, trọng tình trọng nghĩa.
• Đỗ quyên đỏ: Màu đỏ là màu của tình yêu cháy bỏng, lãng mạn, vì vậy hoa đỗ quyên màu đỏ tượng trưng cho tình cảm trai gái yêu nhau, tình yêu của các cặp vợ chồng đang rất nồng cháy, mãnh liệt.
• Đỗ quyên hồng và tím: Hai màu sắc này vừa tượng trưng cho sự vui vẻ, ấm áp, thoải mái, thư giãn vừa thể hiện được tình yêu chung thủy, ngọt ngào của các cặp đôi.

Ứng dụng của cây hoa đỗ quyên trong đời sống

Những bông hoa đỗ quyên nhiều màu sắc thể hiện được sự tươi đẹp hấp dẫn đầy sức sống, hoa chủ yếu được dùng để trang trí, làm cây cảnh và chữa một số chứng bệnh thông thường, cụ thể như:

• Hoa được trồng trong chậu đặt trước cửa ra vào, ban công nhà ở, các quán cà phê, nhà hàng.
• Trồng hoa trong bồn để trang trí làm đẹp không gian sân vườn rộng lớn, nhiều cây hoa gộp lại với nhau tạo thành một dải màu sắc sặc sỡ vô cùng tuyệt vời.
• Hoa thường có màu rực rỡ, đồng thời mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp nên thích hợp để chưng Tết, dịp đầu năm mới để cầu bình an, may mắn, tài lộc đến với gia đình.
• Hoa đỗ quyên được dùng để làm các vị thuốc chữa trị các chứng bệnh như viêm phụ khoa, viêm phế quản, trị mụn nhọt, mề đay mẩn ngứa, sưng lở…tuy nhiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ vì loài hoa này có độc tính khá mạnh, nếu không dùng đúng cách rất nguy hiểm.

Cách trồng hoa đỗ quyên đơn giản tại nhà

Ngoài việc mua về chưng làm cảnh thì chúng ta cũng có thể tự tay trồng hoa, bởi vì loài hoa này khá dễ trồng và chăm sóc. Dưới đây là hướng dẫn cách trồng và chăm hoa tại nhà đơn giản, mọi người có thể tham khảo để áp dụng theo.

Đầu tiên cần chọn đất có nhiều chất dinh dưỡng, độ pH dao động từ 4-5 là thích hợp nhất, có thể trộn thêm phân hữu cơ, lá cây mục. Trộn đều đất rồi cho vào chậu, nên chọn chậu có miệng to rộng, ở phần đáy nên có thiết kế các lỗ thoát nước để tránh hoa bị úng.

Nên chọn cách chiết cành hoặc giâm cành thay cho gieo hạt để rút ngắn thời gian ra hoa và chăm bón hàng ngày. Lựa những cành giống chắc khỏe, không bị sâu hại, có thể nhúng qua dung dịch kích rễ để cây nhanh ra rễ hơn. Đào hố hoặc cắm thẳng cây giống xuống đất sâu khoảng 3 – 4cm là được.

Sau khi trồng, nên dùng nước mát để tưới cây ngày khoảng 2 lần sáng tối, khi cây bén rễ, ra lá khoảng được hai tuổi thì bắt đầu bón thúc phân loãng để cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cây. Cây càng lớn thì càng bón nhiều phân hơn, bước vào giai đoạn ra hoa thì nên ngừng lại để cây tập trung kết nụ, nở bông.

Nếu thấy xuất hiện các loại nhện đỏ, rầy nâu, các loại sâu hại, lá vàng, đốm nâu, thối rễ thì nên xịt thuốc trừ sâu hóa học khử khuẩn để tránh cây bị chết héo, các loại sâu bệnh phá hoại ảnh hưởng đến những cây khác xung quanh.

Đỗ quyên là loài hoa thích hợp với khí hậu ôn đới, thích nghi với những nơi mát mẻ, độ ẩm cao, tuy nhiên chúng ta vẫn có thể tự trồng cây ngay tại nhà vừa nhằm mục đích trang trí vừa thư giãn, xả stress sau những giờ làm việc căng thẳng.